Geri Dönüşüm ve Bertaraf Tesislerine Yönelik Yatırım Teşvik Belgesi

Tehlikeli Atıkların Geri Dönüşümü ve Çevre Yatırımları Hakkında Teşvik Sistemi

Bölüm I: Çevre Yatırımları

Çevre yatırımları; Doğrudan ticari mal üretimine yönelik olmayan bir hammadde veya yarı mamul olarak piyasaya arzı gerçekleştirilebilen, mevcut veya gerçekleştirilecek tesisin katı, sıvı veya gaz gibi atıklarının temizlenmesi veya yok edilmesine yönelik yatırımları kapsar.

Bu tarz yatırımlarda alınacak makine ve teçhizatın KDV, Gümrük Vergisi yatırım teşvik belgesi kapsamında muaf tutulur. Buda %26’lara varan direk bir muafiyet sağlar. Diğer bir destek olarak ta faiz desteği uygulanır.

Faiz Desteği  Çevre yatırımlarında ise Türk Lirası cinsi kredilerde 5 puanı, döviz kredileri ve dövize endeksli kredilerde 2 puanı, Müsteşarlıkça da uygun görülmesi halinde azami ilk 5 yıl için ödenmek kaydıyla bütçe kaynaklarından karşılanabilir. Faiz desteği içeren teşvik belgelerine konu yatırımlardan finansal kiralama şirketleri aracılığıyla gerçekleştirilecek olanlar için de faiz ödemelerini içeren itfa planı yapılması kaydıyla aynı şartlarla faiz desteği uygulanabilir. Proje bazında uygulanacak faiz tutarı çevre yatırımlarında 300.000 TL’yi geçemez.

BÖLÜM II: Tehlikeli Atıkların Geri Kazanımı ve Bertaraf Yatırımları

Bu kapsamda gerçekleştirilecek yatırımlar bulunduğu bölgenin tüm desteklerinden yararlanabilirler lakin geri kazanım ve bertaraf edilecek ürünlerin tehlikeli atık olarak değerlendirilmesinin yasal bir dayanağı olması bu yatırımlarda şart koşulmaktadır.

Genel Atık ve Tehlikeli Atık’ın yatırım yapılmadan önce iyi derecede incelenerek belirlenmesi gereklidir.

Genel Atık: Standart dışı ürünler, sağlıklı kullanım süresi geçmiş olan ürünler, .dökülmüş, niteliği bozulmuş ya da yanlış kullanıma maruz kalmış olan maddeler (kontamine olmuş maddeler), aktiviteler sonucu kontamine olmuş ya da kirlenmiş maddeler (temizleme işlemi atıkları, ambalaj atıkları), kullanılmayan kısımlar (atık piller ve katalizörler), yararlı performans gösteremeyen maddeler (kontamine olmuş asitler), endüstriyel proses kalıntıları (destilasyon atıkları), kirliliğin önlenmesi amacı ile kullanılan proses kalıntıları (yıkama çamurları, filtre tozları, kullanılmış filtreler),yüzey işlemleri kalıntıları (torna atıkları ve benzeri), hammadde işleme proses kalıntıları (petrol slopları, madencilik ve benzeri), değerini kaybetmiş olan maddeler (PCB’lerle kontamine olmuş yağlar),ihracatçı ülkenin kanunlarına göre yasak getirilmiş olan maddeler, yeniden kullanım veya geri kazanım amacı ile getirilen maddeler, kontamine olmuş alanın iyileştirme çalışmalarından doğan maddeler,

Sıralanan katagorilere ait olmayan fakat üretici ya da ihracatçı tarafından atık olarak kabul edilen maddeler genel atık olarak tanımlanmaktadır.

Nitekim yatırımı gerçekleştirmeden bu atıklar hakkında daha detaylı araştırma yapılabilmesi için Lore Danışmanlığın Uzman Yatırım Danışmanlarından incelemeyi ücretsiz olarak talep edebilirsiniz.

Peki ya Tehlikeli Atık Nedir?

Tehlikeli Atıkların Kontrolü Yönetmeliği (EK 7) de (A) işareti ile gösterilmiş atıklar herhangi tehlikeli atık konsantrasyonuna bakılmaksızın tehlikeli atıktır.

Aynı listede (M) işareti ile gösterilmiş atıklar (EK 6) da verilen tehlikeli atıkların eşik konsantrasyonu üzerinde bir değere sahipse tehlikeli atıktır. Ayrıca doğal karakterleri yada oluşmalarına neden olan aktiviteye bağlı olarak (EK 3-A) da bulunan veya (EK 3-B) de bulunup (EK 4) de verilen maddeleri içeren atıklar, (EK 5) teki özelliklerden bir veya birkaçına sahip olmaları  ve (EK 6) da verilen tehlikeli özellikleri göstermeleri durumunda tehlikeli atıktır.Aynı şekilde bu detaylı araştırma içerisinde ürününüz cinsini Lore Danışmanlığın Uzman Yatırım Danışmanlarına tanıtarak ayrıntılı araştırma talep edebilirsiniz.

Bir başka deyişle, Evsel ya da sanayi kökenli olabilen ve yasal olarak tehlikeli sınıfına giren, toplanmaları, taşınmaları ve bertarafları için ek insan sağlığı ve çevre koruma önlemleri alınan atıklardır.

Örnekte vermek gerekirse;

• Tehlikeli madde ile kontamine olmuş ambalajlar (boya kutuları, kimyasal kapları, yağ teneke ve varilleri v.b.)
• Tehlikeli madde ile pislenmiş bez, eldiven, üstübü gibi atıklar
• Boya ve vernik kalıntıları,
• Atık Yağlar (Motor, makine ve türbin yağları, sentetik ve mineral yağlar, emülsiyon ve solüsyonlar)
• Organik solventler, 
• Eski piller ve aküler,
• Metallerin mekanik olarak işlenmesi esnasında oluşan ve yağ bulaşmış atıklar (yağlı metal talaşları, metalik çamurlar v.b.)
• Flouresan lambalar,
• Pestisitler,
• Asbest içeren maddeler,
• Filtre tozları
• Siyanür içeren sertleştirme tuzları
• Metal içeren boya ve fosfat çamuru
• Yağ içeren kablo atıkları
• Fotoğrafçılık endüstrisinden kaynaklanan film banyo sular. 
• Ülkemizde oluşan başlıca tehlikeli atıklardır.

 Bu tarz yatırımlar ülkemizin hemen her bölgesinde her ülkede devlet ve Hazine Müsteşarlığı tarafından desteklenilmektedir.

Yalnız Çevre ve Orman Bakanlığından alınacak olan ön lisans, teşvik belgesi talebinden bulunulmadan mevzuat gereği ilgili kurumdan temin edilmelidir.Bu lisans temin edildikten sonra Teşvik Başvurunuzu yapabilir aşağıda yer alan desteklerden yararlanabilirsiniz.

Vergi Muafiyetleri ve İndirimleri

Yeni yatırımlarda alınacak makine ve teçhizatta KDV ve Gümrük Vergisi muafiyetleri ile son yıllarda kurumlar vergisinde yapılan indirime ek olarak, yeni yatırımlarda %90’a varan vergi indirimleri ve %60’lara çıkan yatırıma katkı oranları (YKO Hesaplaması) belirlenmiştir.

(Yatırıma Katkı Oranı=İndirilmiş vergi tutarı=Yatırım Tutarı/Yatırıma Katkı Oranı)

Yatırıma Katkı Oranının %40, Toplam Yatırım Tutarının 1.200.000 TL olduğunu varsayarak ne kadar vergi indirimine tabi tutulacağımızı hesaplayalım;
1.200.000 X 0.40 = 480.000 TL Vergi İndirimi

Diyelim ki bu yatırım, ilk sene içerisinde 145.000 TL gelir elde etti; ödenecek kurumlar vergisi %20 iken, artık bu oran %90 indirimli olarak ödeniyor.
145.000 X 0.20 = 29.000 TL

29.000 TL vergi ödemek yerine yatırım teşvik belgesi kapsamında uygulanan %90 vergi indirimi ile;
%20-(%20 X %90)= %2

Kurumlar vergisini %2 olarak ödeyecek ve bu da
145.000 X 0.2 = 2.900 ederek yatırımcının 1 sene içerisindeki toplam vergi indirimi
29.000-2.900 = 26.100 Türk Lirası olarak hesaplanacak,
Kazanca bağlı farklılık gösteren bu indirimlerin toplamı 480.000 liraya ulaşıncaya kadar destek devam edecektir. (Belirli bir süre kısıtlaması yoktur, yatırım tutarı arttıkça indirgenmiş tutar artar, İndirim oranları bölgelere göre farklılık gösterir. (Ayrıntılı bilgi için: Lore Danışmanlığın Teşvik Departmanı ile görüşebilirsiniz.)

SSK Primi İndirimleri

Yatırıma başlama tarihinden itibaren önceki 6 ay da dahil olmak üzere tüm çalışanlarının SSK Primlerinin Asgari ücrete tekabül eden kısmının işveren hissesi 7 yıla kadar devlet tarafından karşılanmaktadır.
25 X 139 X 12 = 41.700 TL(Yıllık)

Yukarıda 25 işçi çalıştıran bir işletmenin yılda ödeyeceği SSK Primi İşveren Hissesi 41.700 Türk Lirası olarak belirlenmiştir. 7 Yıl için bu meblağ;
41.700 X 7 = 291.900’dir.

Yeni bir yatırımcı, 7 yıl süre ve 25 işçisi ile üretime devam ettiğinde, 291.900 TL SSK Primi indiriminden faydalanacaktır. (İndirim süresi bölgelere göre farklılık gösterebilir.)

Kredilerde Faiz İndirimleri

Faiz indirimleri, mevzuat ve kararlarda açıklanan, fakat Türk bürokrasisinin engellerine takılarak yıllardır uygulamaya geçirilemeyen, buna rağmen ısrarlı bir şekilde yeni teşvik yasasında da yerini koruyan bir indirim sistemidir.

Aslında işleyiş gayet basit olmasına rağmen, hazine müsteşarlığı ile bankalar arasındaki protokol bir türlü oturtulamamış, yatırımcılar kredi faizlerini tam olarak ödemeye devam etmişlerdir.

Uygulandığını varsayarak bir faiz desteğinden yararlanalım;

Bir Girişimcinin 500.000 TL Yatırım Kredisi kullandığını farz edelim ve kendisine yatırım kredisi yıllık faizinin %7 olarak uygulandığını varsayalım.

Ödeyeceği Faiz Miktarı .

Yatırım Teşvik Belgesi sahibi olursa, ödeyeceği faiz miktarı 5 puana kadar düşer ve böylece yatırımcının ödeyeceği faiz miktarı %7-%5=%2 olur ve böylece olarak belirlenir.

Yatırım Yeri Tahsisi

Devlet; yatırımcılara, “Yeni Teşvik Yasası” ile yatırım yeri bulamama ve yatırım yeri sıkıntıları gibi konularda da kolaylık sağlamıştır.

Eğer yatırım yapılan bölgede, “Organize Sanayi Bölgesi” veya “Endüstri Bölgesi” olarak adlandırılan yatırım yeri yoksa Maliye Bakanlığı’na bağlı bir kurum olan, Milli Emlak Genel Müdürlüğü’nün denetimindeki hazine arazilerinden yatırımcılara 49 yıllığına belirli şartları sağlamak koşulu ile yatırım yeri tahsis edilmesi mevzuat gereği uygun görülmüştür.

Sefa KILIÇ

0312 215 4 220